De Tweede Kamer vervolgde op woensdag 30 maart het debat over het actieve donorregistratiesysteem (ADR). Pia Dijkstra (D ’66) kreeg, als indienster van het ADR-wetsvoorstel, de gelegenheid om vragen uit het Kamerdebat van 11 februari te beantwoorden. Onduidelijk is nog of er een meerderheid in de Kamer is voor een andere donorwet. Wanneer de tweede termijn gepland staat, is nu nog niet bekend. De Kamer sprak wederom indringend over het wetsvoorstel. Centraal stonden issues als zelfbeschikkingsrecht, de positie van nabestaanden, voorlichting en te verwachten effectiviteit van het ADR.
Betere donatiecijfers met een ADR-systeem
Kamerleden en ook minister Schippers (VVD) haalden diverse internationale onderzoeken over effectiviteit van verschillende types donatiesystemen. Feit is dat de 10 Europese landen met het hoogste aantal postmortale donaties een ‘opt-out’ systeem hebben. Een systeem waarbij kortweg gezegd de keuze tégen donatie wordt vastgelegd. Volgens transplantatieartsen (verenigd in de NTV) is het mogelijk met een systeem van Actieve Donor Registratie (ADR) veel betere donatiecijfers te behalen dan op dit moment. Zij geven aan dat een combinatie van een actieve donorregistratie én een goede medische infrastructuur tot het beste resultaat leidt.
Machineperfusie geen oplossing
Professionals zetten grote vraagtekens bij de bewering van Kamerlid Arno Rutte (VVD) dat machineperfusie kan zorgen voor meer geschikte organen. Voor nieren en pancreassen is er nu geen reden om aan te nemen dat het aantal transplanteerbare organen door machineperfusie stijgt. “De oplossing ligt in een beter donatiesysteem en niet in de manipulatie van donororganen met een slechte kwaliteit”, aldus de NTV.
Levende donoren vangen nu gevolgen van falend donorsysteem op
Daling van de wachtlijsten wordt grotendeels verklaard door de zeer hoge aantallen aan levende donatie, één van de hoogste in de wereld, stelde minister Schippers terecht vast. Daarbij moet vermeld worden dat donatie bij leven niet zonder medische risico’s is. Voor een teruggang van de wachtlijst kan en mag niet worden geleund op donatie bij leven. Dit onderschrijft eens te meer de noodzaak voor een beter donorregistratiesysteem, zoals ook de transplantatieartsen onderschrijven: ‘onze levende donoren vangen de gevolgen op van een falend postmortaal donatiesysteem’. Bovendien biedt levende donatie voor andere organen dan nieren nauwelijks of geen oplossing.
De minister kon overigens op vragen van de Kamer niet hard maken dat wijziging van het registratiesysteem zou leiden tot een afname van het aantal levende donaties. Juist het hoge aantal levende donaties en meer postmortale donaties kan leiden tot daadwerkelijke reductie van wachtlijst en wachttijd.
Laat je hart spreken
De gezamenlijke gezondheidsfondsen en patiëntenverenigingen zijn groot voorstander van een ander systeem omdat de huidige donorwet niet werkt. Zij voeren gezamenlijk actief campagne onder de noemer #laatjehartspreken en via www.laatjehartspreken.nu