De ziekenhuizen meldden in 2015 vier procent meer orgaandonoren aan bij de Nederlandse Transplantatie Stichting dan het jaar daarvoor. Uiteindelijk heeft toch twee procent minder mensen daadwerkelijk een orgaan kunnen doneren (265 versus 271 donoren in 2014). Het aantal transplantaties met organen van overleden donoren nam af met vier procent (van 785 naar 755). Ook stonden vorig jaar minder mensen bij leven een nier of deel van de lever af (- vijf procent). De wachtlijst daalde met zes procent naar 984 (1043 in 2014).
Dit blijkt uit de voorlopige jaarcijfers over 2015 die de NTS vandaag bekend heeft gemaakt. NTS-directeur Bernadette Haase geeft aan ‘het jammer te vinden’ dat de stijging van het aantal gemelde donoren niet heeft geleid tot meer orgaantransplantaties in 2015. Er zijn wel dertien procent meer hoornvliestransplantaties uitgevoerd. Haase: ‘Gelukkig tellen we sinds 2012 structureel meer transplantaties. Het gaat om een stijging van achttien procent naar gemiddeld 748 transplantaties. In de jaren voorafgaand aan het Masterplan Orgaandonatie (2005-2007) ging het om gemiddeld 636 transplantaties per jaar. ‘Dat neemt niet weg dat de nood voor mensen op de wachtlijst nog steeds verschrikkelijk hoog is.’
Orgaandonoren
Dat er in 2015 minder mensen donor zijn geworden, komt met name doordat er twintig procent meer hartdode donoren zijn gemeld dan in 2014 en zestien procent minder hersendode donoren. Donaties na hartdood gaan veel vaker niet door omdat er tijdens de laatste fase van overlijden nog medische problemen ontstaan die donatie tegenhouden. Bovendien kan een hartdode donor minder organen doneren. De verhouding hartdood – hersendood heeft ook gevolgen voor de aantallen transplantaties. ‘Helaas hebben we geen grip op de schommelingen tussen donatie na hersendood en donatie na hartdood’, aldus de NTS-directeur.
Nabestaanden
Een reden tot zorg is volgens Haase ook het blijvend lage toestemmingspercentage van nabestaanden. Zo’n tweederde van de nabestaanden weigert medewerking aan donatie als geen registratie van de overledene in het Donorregister wordt aangetroffen.
Weefseldonoren
Vergeleken met 2014 is in 2015 het aantal weefseldonoren met één procent gestegen naar 1726 donoren. Veel meer donoren stonden hoornvliezen af waardoor er in 2015 dertien procent meer hoornvliestransplantaties zijn uitgevoerd.
Donatie bij leven
In 2015 stonden minder mensen bij leven een orgaan af dan in voorgaande jaren: een daling van vijf procent naar 511 donoren. Met name nierdonatie tussen bloedverwanten (vader, moeder, kinderen) daalde met negentien procent. Het aantal niet-verwante donaties steeg met zeven procent.
Wachtlijst
Per 1 januari 2016 staan 984 mensen op de wachtlijst voor een orgaantransplantatie. Dat is zes procent minder dan een jaar geleden. In 2014 daalde de wachtlijst nog met negen procent.